
पुण्यातील प्रसिद्ध मणक्याचे शल्यचिकित्सक डॉ. शैलेश हदगांवकर हे मणक्याच्या उपचारांना अनुकूल बनवणे, मणक्याच्या प्रगत शस्त्रक्रियेमध्ये क्रांती घडवून आणणे, मणक्याच्या शस्त्रक्रियेच्या सरावात उत्कृष्टता आणि नाविन्यपूर्णतेचे मानक स्थापित करण्यात अग्रेसर आहेत.
पुण्यातील संचेती रुग्णालयातील स्पाइन अँड न्यूरोसायन्स युनिटचे प्रमुख डॉ. शैलेश हदगांवकर यांना एओएकडून मराठवाडा गौरव पुरस्कार २०२५ प्रदान करण्यात आला. या क्षेत्रातील त्यांच्या महत्त्वपूर्ण योगदानावर प्रकाश टाकणाऱ्या नेव्हिगेशन आधारित स्पाइन सर्जरी आणि एंडोस्कोपिक स्पाइन सर्जरीमधील त्यांच्या अग्रगण्य कार्याचा हा सन्मान आहे. औरंगाबाद येथील छ. संभाजी नगर येथील हॉटेल हयात प्लेस येथे ५ जानेवारी २०२५ रोजी झालेल्या MOA-AOA स्पाइन कॉन्क्लेव्ह (महाराष्ट्र ऑर्थोपेडिक असोसिएशन-औरंगाबाद ऑर्थोपेडिक असोसिएशन) दरम्यान हा पुरस्कार प्रदान करण्यात आला. ए. ओ. ए. चे अध्यक्ष डॉ. फैसल खान हे या कार्यक्रमासाठी उपस्थित होते. याशिवाय या पुरस्कार प्रदान सोहळ्यासाठी अंदाजे ५०० मान्यवरांची उपस्थिती होती.
डॉ. हदगांवकर यांच्या समर्पक वृत्तीने, नाविन्यपूर्ण तंत्राने आणि त्यांच्यातील नेतृत्व गुणांनी जगभरातील अनेकांच्या जीवनात बदल घडवून आणला आहे, असे पुणे येथील संचेती रुग्णालयाचे अध्यक्ष डॉ. पराग संचेती यांनी सांगितले.
डॉ. शैलेश हदगांवकर यांनी युरोप (इंग्लंड), आफ्रिका (केनिया/टांझानिया) आणि भारतात सराव केला आहे आणि जगाच्या 5 खंडांमध्ये त्यांनी मणक्यांच्या आजारांसाठी उपचार दिले आहेत. राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय नियतकालिकांमध्ये 50 हून अधिक प्रकाशने प्रकाशित करून त्यांनी मणक्याच्या शस्त्रक्रियेच्या क्षेत्रात व्यापक काम केले आहे.
त्यांच्या उल्लेखनीय कामगिरीसाठी ओळखले जाणारे डॉ. हदगांवकर हे पाठीच्या कण्याच्या विकृतीच्या क्षेत्रात ज्याला स्कोलियोसिस म्हणता येईल या क्षेत्रात त्यांचे नाव अत्यंत आदराने घेतले जाते. आणि त्यांनी संचेती हॉस्पिटल, पुणे, महाराष्ट्र येथे फॅकल्टी म्हणून AO Spine( ए. ओ. स्पाइन) स्कोलियोसिस सप्ताह हा प्रमुख अभ्यासक्रम आयोजित केला आहे. २०१० साली इंग्लंडहून परतल्यानंतर मणक्याच्या संबंधी रुग्णांसाठी इंटरव्हेन्शनल पेन ब्लॉक्स आणि एकदिवसाच्या शस्त्रक्रिया सुरू करणाऱ्या मोजक्या लोकांपैकी ते एक आहेत.
त्यांच्या कार्याद्वारे त्यांनी रुग्णांचे केवळ वैयक्तिक जीवनच सुधारले नाही तर वैद्यकीय शास्त्राच्या सीमा देखील ओलांडल्या आणि त्यामुळे या क्षेत्रात उल्लेखनीय बदल झाला.
ए. ओ. स्पाइन या प्रतिष्ठित शैक्षणिक संस्थेशी त्यांचा सबंध हा संशोधन आणि इतरांना आपल्याकडील ज्ञान, कौशल्य देण्याप्रति त्यांची बांधिलकी अधोरेखित करतो. ते ए. ओ. स्पाइन (ए. ओ. एस. आय. एन.) चे सी. डी. कार्यालय आहे जेथे ते सामुदायिक विकासासाठी जबाबदार आहेत आणि फेलोशिप अधिकारी आहेत.
याव्यतिरिक्त, त्यांनी इंग्लंड, फ्रान्स, ग्रीस आणि दक्षिण कोरियामध्ये प्रशिक्षण घेतले आहे जे त्यांच्या कौशल्याबद्दल आणि प्रवीणतेबद्दल सांगते.
स्लिप डिस्क, सायटिका, स्पॉन्डिलोसिस, स्पायनल इंज्यूरी आणि स्कोलियोसिस यासारख्या वेदनादायक परिस्थितींसाठी पर्यायी उपचार आणि शस्त्रक्रियेतर उपचारांचा शोध घेण्यात ते कायम अग्रेसर असतात. त्यांच्या बहुतांश रुग्णांवर किफायतशीर उपचार करण्यावरही त्यांचा विश्वास आहे.
डॉ. शैलेश हदगांवकर यांनी ग्लोबल एपीआय ई जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या आणि वारंवार उद्धृत केल्या जाणाऱ्या समांतर रॉड्सचा वापर करून टीएल स्पाइनच्या फ्रॅक्चर डिस्लोकेशनसह काही अभूतपूर्व तंत्रांचे नेतृत्व केले आहे.
औरंगाबाद ऑर्थोपेडिक असोसिएशन, छ. संभाजी नगर चे अध्यक्ष डॉ. फैजल खान म्हणाले की, डॉ. हदगांवकर हे या पुरस्काराचे सर्वात योग्य प्राप्तकर्ता आहेत. त्यांनी या प्रदेशाचे आणि महाराष्ट्राचे नाव जगाच्या कानाकोपऱ्यात आणले आहे. या भागातील या शस्त्रक्रिया करणाऱ्या या क्षेत्रात नव्याने काम सुरु केलेल्या डॉक्टरांना डॉ. हदगांवकर यांच्याकडून प्रेरणा मिळते, असेही ते म्हणाले.
प्रख्यात मणक्याचे शल्यचिकित्सक डॉ. विवेक देशमुख या पुरस्कार प्रदान सोहळ्याच्या निमित्ताने सांगतात, डॉ. शैलेश हे एक महान शिक्षणतज्ज्ञ आणि एक उत्तम माणूस आहेत, त्यांची रुग्णसेवेची मूल्ये अभूतपूर्व व वाखाणण्याजोगी आहेत.
हा पुरस्कार डॉ. हदगांवकर यांनी पाठीच्या मणक्याच्या क्षेत्रात् काम करणाऱ्या सर्व लोकांना येन केन प्रकारे मदत करण्यासाठी, त्यांचे या क्षेत्रातील शिक्षण, संशोधन आणि पाठीच्या कण्याच्या देखभालीच्या प्रगतीसाठी केलेल्या अथक प्रयत्नांसाठी देण्यात आला, असे सांगलीचे डॉ. हिमांशू कुलकर्णी यांनी सांगितले.
डॉ. शैलेश हदगांवकर यांनी AOA ( औरंगाबाद ऑर्थोपेडिक असोसिएशन) सभासदांना मार्गदर्शन केले त्यांच्या “राजीव मोहगावकर Oration” मार्फत. शिवाय मी औरंगाबाद ऑर्थोपेडिक असोसिएशन यांचेही आभार मानतो कारण त्यांना मी या पुरस्कारासाठी योग्य वाटलो. डॉ. शैलेश हदगांवकर यांनी पाठीच्या कण्याच्या आधुनिक तंत्राने उपचार करण्याच्या पद्धतीमध्ये सुधारणा करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.
ऑस्टियोपोरोटिक स्पॉन्डिलोलिस्थेसिससाठी त्यांच्याकडे लिमो डेल्टा म्हणून काही तंत्रे आहेत. तसेच, नेव्हिगेशनमध्ये नेव्हिगेशन आणि सर्व्हायकल आणि डोर्सोलंबर यूबीई एंडोस्कोपिक स्पाइन सर्जरी अंतर्गत स्पाइन स्टेंट (वर्टेब्रल बॉडी स्टेंटिंग) करणारे ते भारतातील पहिले आहेत.
त्यांनी राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर अनेक चर्चासत्रे, वेबिनार आयोजित केले आहेत. अनेक मोफत आरोग्य शिबिरे, जनजागृती कार्यक्रमांचा ते सक्रिय भाग आहे. मला पाठीच्या कण्याच्या दुखापतींवर अधिक संशोधन करायचे आहे, असे डॉ. शैलेश हदगांवकर म्हणाले.